CTCK trong thời điểm khó khăn: Các“đại gia” đang làm gì?

Trong khi một số công ty chứng khoán (CTCK) đang phải cân nhắc giảm nghiệp vụ hay tìm cách lo cho đủ vốn đáp ứng yêu cầu thì các CTCK "đại gia" đang làm gì?

 Về mong muốn thì CTCK nào cũng muốn được thực hiện tất cả các nghiệp vụ kinh doanh, những CTCK nhỏ, vốn pháp định không đủ 300 tỷ đồng thì buộc phải rút bớt nghiệp vụ hoặc tìm cách tăng thêm vốn. Thông báo mới nhất của HASTC và HOSE cho biết, đã có 3 CTCK xin rút bớt nghiệp vụ kinh doanh do không đáp ứng được yêu cầu về vốn theo quy định về vốn. Vậy trong khi các công ty này đang phải cân nhắc giảm nghiệp vụ hay tìm cách lo cho đủ vốn đáp ứng yêu cầu thì các CTCK "đại gia" đang làm gì?

 Đại gia cũng cầm cự

 "Những công ty lớn có uy tín và có truyền thống cả về mặt thị phần thì bây giờ đang tồn tại một cách cầm cự, trừ những trường hợp đặc biệt vẫn sống tốt", đây là thừa nhận của lãnh đạo một CTCK được xếp vào "top" những CTCK lớn trên TTCK VN.

 Nhìn lại những cơ hội cho các CTCK trong thời điểm này, vị lãnh đạo này cho biết, hiện vẫn còn ba mảng có thể tạo ra nguồn sống cho các CTCK. Đó là môi giới, tự doanh và tư vấn. Những CTCK có thị phần lớn thì hiện môi giới vẫn có thể gọi là tạm được. Đối với hoạt động tự doanh, nếu là tự doanh CP và nhất là khối tự doanh tham gia thị trường trước khi kinh tế suy thoái mua CP với giá cao, thì khối CK này đang trở thành đống "của nợ" cần có cách giải quyết. Còn những công ty chọn thời điểm hiện nay để thực hiện tự doanh "có thể lại rất tốt".

 Nhưng nếu các CTCK tự doanh trái phiếu được đánh giá là đi ngược với xu hướng CP thì, với những công ty tham gia vào thị trường trái phiếu thời điểm năm 2008 thì lại có thể dựa vào đó "sống" được. Mảng tư vấn hiện cũng có thể được coi là một nguồn mang lại thu nhập cho công ty.

 "Đây là ba mảng giúp các công ty lớn tồn tại được mặc dù không sung túc như ngày xưa"- vị lãnh đạo này kết luận. Tuy nhiên, có một nguồn nữa hỗ trợ các CTCK đó là từ các cổ đông lớn. Những công ty có cổ đông lớn là các NH mẹ thì sự hỗ trợ này được đánh giá là tốt hơn.

 Xu hướng chuyên môn hóa nghiệp vụ

 Theo nhiều đánh giá của các chuyên gia trong ngành CK, thời điểm này đang được coi là cơ hội cơ cấu các thành viên thị trường. Ông Quách Mạnh Hào - Phó TGĐ CTCK Thăng Long cho rằng, trước đây những công ty được thành lập, tầm nhìn chủ yếu tập trung vào tư vấn môi giới tư vấn niêm yết CPH, những cái được cho là liên quan tới các thủ tục hành chính, là có cơ hội kiếm tiền thời điểm đó, nhưng không mang lại nhiều giá trị tích luỹ cho DN. Còn hiện nay, hoạt động tự doanh cũng đòi hỏi công ty phải tìm ra cơ hội tốt mới có thể tạo ra lợi nhuận.

 Hoạt động tư vấn cũng cần tăng giá trị, làm tốt hơn nữa. Dự đoán xu hướng phát triển của các CTCK trong thời gian tới, ông Hào cho rằng, các CTCK sẽ phải tập trung vào chiều sâu. Một ví dụ nhỏ là trước kia các công ty có xu hướng mở nhiều chi nhánh, nhiều đại lý nhằm thu hút khách hàng. Còn hiện nay, chính các công ty này lại làm ngược lại là co cụm lại, giảm bớt các chi nhánh, các đại lý nhận lệnh do sức ép về chi phí quá lớn để đầu tư vào chiều sâu.

Ông Quách Mạnh Hào cho rằng, hiện nhiều công ty vẫn giữ nếp tư duy coi môi giới và tự doanh là hai nghiệp vụ quan trọng. Cho nên tất cả những gì những công ty này làm đều hướng vào hai nghiệp vụ này, mặc dù trong thời gian qua, nghiệp vụ tự doanh đã dạy cho hầu hết các công ty một bài học khó quên.

 Phó TGĐ CTCK TSC cho rằng, ngoài những "cái hộp" nghiệp vụ quen thuộc, các CTCK cần mở những cái hộp mới, thực hiện các nghiệp vụ mới như tư vấn quản trị DN, tư vấn sáp nhập DN. Có thể những mảng nghiệp vụ này có những công ty đã thực hiện, bắt đầu thực hiện nhưng chưa phổ biến hoặc làm chưa tốt. Tất nhiên những người tiên phong cũng là những người gặp rủi ro lớn nhất, nhưng những mảng nghiệp vụ này, theo ông Hào, điều kiện đầu tư về mặt tài chính là không nhiều mà chủ yếu là vấn đề con người.

 Những CTCK nhỏ, yếu, chắc chắn sẽ rơi vào tình trạng buộc phải sáp nhập, bị mua lại hoặc dần dần trở thành các đại lý của các công ty lớn khác. Trên thị trường, khi đó, chỉ còn khoảng 5-6 công ty có thể tồn tại và cạnh tranh với nhau. Những trường hợp khác biến tấu có thể thành những nhà tư vấn tài chính, những NH đầu tư, hoặc thực nghiệp vụ môi giới thuần túy như một đại lý nhận lệnh.

 Sự chuyên biệt chính là hướng và là lối thoát cho những CTCK nhỏ. Khi đó, nghiệp vụ tự doanh chắc chắn sẽ do các quỹ đầu tư bởi sự chuyên nghiệp của các công ty này. Đối với những công ty mới hoặc sẽ được cấp phép hoạt động cũng nên tập trung vào một vài nghiệp vụ thế mạnh mặc dù cơ hội tham gia thị trường thời điểm này không thuận lợi.