Lãi suất, coi chừng cao mà... thấp

Gần đây, các ngân hàng đã đưa ra mức lãi suất (LS) huy động khá cao, từ 8,1 đến trên 8,6%/năm, thậm chí đến 9,7%/năm.

 Vietcombank TP. HCM đưa ra các mức LS cao cho chứng chỉ tiền gửi. Eximbank thì ngoài LS bình thường còn tặng thêm 0,2-1% cho các kỳ hạn gửi từ 12 đến 60 tháng, gửi càng dài, tiền gửi càng nhiều, thưởng LS càng cao. Như kỳ hạn 12 tháng lãi cuối kỳ là 8,1%/năm, được tặng thêm tiền mặt tương ứng với 0,2%, tổng cộng là 8,3%/năm. Mức LS này khá hấp dẫn vì mới vài tháng trước, LS huy động kỳ hạn 12 tháng có lúc chỉ dưới 8%/năm.

 Tuy nhiên, hầu hết các mức LS hấp dẫn này đều ở kỳ hạn dài, ít là 12 tháng, nhiều là 36 thậm chí 60 tháng. Riêng các mức LS huy động dưới 12 tháng không có thay đổi lớn, xoay quanh 7,1-7,5%/năm. Vì thế các chuyên gia ngân hàng cho rằng, người gửi tiền cần phải tính toán “chiến lược” gửi tiền để đồng tiền có thể sinh lợi cao nhất.

 Theo các phân tích này, mặt bằng LS huy động hiện đang ở mức thấp và khó có thể giảm thêm. LS đã được các ngân hàng điều chỉnh khá hợp lý, gửi kỳ hạn ngắn LS thấp, gửi dài LS cao. Đặc biệt, các ngân hàng cũng đã dự báo về xu hướng của lạm phát và LS để từ đó xây dựng một kế hoạch huy động vốn có lợi nhất. Đó là có nguy cơ lạm phát trở lại, dù lạm phát năm 2009 dự kiến là 6%/năm nhưng không loại trừ năm 2010 có thể cao hơn. Khi lạm phát cao, chắc chắn LS huy động cũng được điều chỉnh theo.

 Còn trước mắt, nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh có xu hướng tăng cũng tạo áp lực lên LS huy động. Nhu cầu vốn sẽ cao hơn trong nửa cuối năm 2009 khi nền kinh tế khởi sắc và các doanh nghiệp vay vốn để được hỗ trợ 4% LS. Vì vậy, tranh thủ lạm phát và mặt bằng LS đang ở mức thấp, các ngân hàng mạnh tay tăng LS ở các kỳ hạn dài để huy động nguồn vốn giá rẻ.

 Các chuyên gia nói rằng, người gửi tiền nên dựa vào dự báo của các ngân hàng về xu hướng LS để tính toán thời hạn gửi tiền sao cho có lợi nhất và cũng là để tránh rủi ro LS. Ngân hàng dự báo LS sẽ tăng thì người gửi tiền nên cân đối, có khoản gửi ngắn, khoản gửi dài để sau này khi LS tăng trở lại vẫn có thể được hưởng mức LS gửi mới cao hơn, thay vì phải chịu theo mức LS cũ tuy cao (ở hiện tại) nhưng thấp (trong tương lai).

 Ở thời điểm này, LS huy động từ 8-9% là khá cao nhưng sẽ là thấp nếu năm 2010 lạm phát ở mức cao hơn. Cũng theo các chuyên gia thì các ngân hàng luôn có những bài tính để quản trị rủi ro LS. Người gửi tiền cũng cần phải tính toán để không bị rủi ro LS và việc tính toán này là không quá phức tạp vì xu hướng của lạm phát và LS trong thời gian tới khá rõ.