Nhà đầu tư lo chất lượng kiểm toán

Hết tháng 11, theo Hội Kiểm toán viên hành nghề tại VN (VACPA), vẫn còn khoảng 50% số DN niêm yết chưa ký hợp đồng kiểm toán đúng kỳ hạn quy định.

Nhà đầu tư cần biết những thông tin chính xác từ kết quả kiểm toán để đưa ra quyết định mua bán.

Theo quy định của Chính phủ, các doanh nghiệp (DN) niêm yết phải ký hợp đồng với các công ty kiểm toán chậm nhất 30 ngày trước ngày kết thúc kỳ kế toán năm (ngày 31-12).

Như vậy, lẽ ra đến hết tháng 11, các DN phải thực hiện xong việc này, nhưng theo Hội Kiểm toán viên hành nghề tại VN (VACPA), đến nay vẫn còn khoảng 50% số DN niêm yết chưa ký hợp đồng kiểm toán đúng kỳ hạn.

 Sẽ hiện ra khoản lỗ lớn 

Nguyên nhân chính là do nhiều DN đang “tối mắt” lo đối phó với tình hình kinh tế khó khăn nên chưa kịp chuẩn bị để ký hợp đồng kiểm toán đúng hạn. 

Chính điều đó sẽ gây thiệt hại cho DN, bởi nếu ký hợp đồng trễ, phí kiểm toán sẽ tăng thêm khoảng 20% do phải thực hiện thủ tục kiểm toán thay thế kiểm kê hàng tồn kho. 

Trong hoàn cảnh nhiều DN còn tồn đọng nhiều hàng hóa nhập từ thời điểm giá cao (nay giá xuống thấp) thì việc kiểm kê có thể sẽ bộc lộ ngay những con số thua lỗ lớn. 

Chẳng hạn thời gian qua, nhiều DN mua phân bón, thép, cao su, xăng dầu... bị thiệt hại đậm do giá thị trường giảm mạnh. 

Đến nay mới có vài đơn vị như: Tập đoàn Hòa Phát, Công ty Vật tư Nông nghiệp Cần Thơ đã công khai số lỗ đó, còn lại chưa hé ra. 

Ngay như Tổng Công ty Phân bón và Hóa chất dầu khí (Đạm Phú Mỹ) với con số lỗ vì nhập phân bón có thể lên trên 500 tỉ đồng nhưng đến nay vẫn im lặng... 

Việc minh bạch số hàng tồn kho thua lỗ qua kiểm toán sẽ làm cho người điều hành DN không vui, nhưng với các nhà đầu tư lại rất cần biết chính xác, sớm để đưa ra quyết định phù hợp trong việc mua hay bán cổ phiếu. 

Vẫn chưa tin tưởng 

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (SSC) vừa ra quyết định khiển trách hai công ty kiểm toán là A&B và AISC, đồng thời không chấp thuận tư cách kiểm toán đối với 4 kiểm toán viên của các đơn vị này, vì họ đã có những sai sót trong kiểm toán báo cáo tài chính nhiều năm của Công ty Bông Bạch Tuyết (BBT). 

Trong mấy năm qua, BBT làm ăn bị lỗ, nhưng báo cáo tài chính của DN lại ghi có lãi. Hai công ty kiểm toán nói trên vì lý do nào đó đã không vạch ra được sự thật về những con số thua lỗ của BBT. 

Chỉ đến khi BBT lâm vào cảnh bị ngân hàng xiết nợ, kinh doanh bế tắc, thanh tra vào cuộc mới phát hiện sai phạm nói trên. 

Từ sự cố trên, nhiều nhà đầu tư càng thêm hoài nghi về chất lượng kiểm toán. Để nâng cao chất lượng kiểm toán, mới đây, VACPA đã cấp bách yêu cầu các hội viên thực hiện một số biện pháp chấn chỉnh tổ chức, tuân thủ quy định của pháp luật về chuẩn mực kế toán, thận trọng hơn nữa để nâng cao chất lượng mùa dịch vụ kiểm toán 2008 – 2009. 

Theo thông báo của SSC, đến nay mới có 37 công ty kiểm toán lọt vào danh sách được chọn cho năm 2009. 

Với trên 300 công ty niêm yết và hàng ngàn công ty cổ phần OTC thì số lượng công ty kiểm toán như vậy khó có thể làm tròn công việc với chất lượng cao, điều đó có thể dẫn đến tình trạng kiểm toán theo kiểu “cưỡi ngựa xem hoa”. 

Theo ông Huỳnh Anh Tuấn, Giám đốc Công ty Chứng khoán SJC, việc kiểm toán số liệu tại các công ty niêm yết rất khó chính xác tuyệt đối. 

Do thời gian kiểm toán ngắn, các kiểm toán viên không thể “soi” hết mọi chứng từ nên vẫn có thể xảy ra sai sót. 

Vì vậy nhà đầu tư đành phải chấp chận những con số tài chính công bố, bởi nếu không tin cơ quan độc lập (kiểm toán) thì chỉ có nước... rời khỏi thị trường chứng khoán mà thôi. 

Theo Trần Phú Minh
NLĐ