Quý I: Xuất khẩu tăng nhưng nhập siêu vẫn lớn

Khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đạt mức tăng vượt trội so với mặt bằng chung, 29,2%; trong đó ghi nhận sự đóng góp đáng kể của dầu thô với gần 2,62 tỷ USD, tăng trên 48%.

Trong số các mặt hàng chủ lực được thống kê, ngoài sản phẩm nhựa, những mặt hàng tăng trưởng cao hầu hết thuộc nhóm hàng nông sản. Sản phẩm chè và gạo cùng ở mức xấp xỉ 43%, hạt điều, hạt tiêu và sản phẩm gỗ lần lượt là 37%, gần 28% và trên 21%.

Đáng chú ý là do xuất khẩu được giá nên mức tăng kim ngạch của nhóm hàng này cao hơn hẳn so với mức tăng số lượng xuất khẩu.

Tuy nhiên, cán cân thương mại không những chưa được cải thiện mà còn có phần căng thẳng thêm khi giá trị nhập khẩu thời gian này lên đến gần 20,4 tỷ USD; tăng 62,5% so với cùng kỳ năm ngoái - cao hơn nhiều so với mức tăng giá trị xuất khẩu.

Những mặt hàng thiết yếu như xăng dầu, sắt thép, phân bón hay nhóm hàng tiêu dùng được thống kê như sữa và sản phẩm sữa, dầu mỡ động thực vật vẫn tiếp tục mức tăng phi mã. Đáng kể là ô tô nguyên chiếc nhập khẩu đã tăng hơn 7 lần về số lượng và gần 6 lần về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

Vấn đề đã tồn tại từ nhiều năm nay và đang ngày càng căng thẳng này đã đặt các ngành chức năng Việt Nam trước yêu cầu phải có những giải pháp đồng bộ, phù hợp; trong đó đẩy mạnh xuất khẩu được coi là giải pháp hữu hiệu cần ưu tiên. Cùng với đó là các giải pháp đẩy mạnh sản xuất hàng thay thế hàng nhập khẩu, phát huy thói quen dùng hàng nội địa, tăng cường khai thác nguồn nguyên liệu trong nước để giảm sự phụ thuộc và nguyên liệu nhập khẩu.

Trước mắt, Bộ Công Thương cho hay đã kiến nghị với Chính phủ các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu trước những diễn biến mới của tình hình tài chính tiền tệ trong nước và thế giới như giảm thuế nhập khẩu cho các vật tư, nguyên liệu phục vụ sản xuất, nghiên cứu các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp không trái với quy định của WTO....

Động thái mới đây của Ngân hàng Nhà nước là thông báo sẽ tăng mua ngoại tệ của các ngân hàng thương mại đã mua của doanh nghiệp xuất khẩu, điều chỉnh tăng lãi suất đồng USD, giảm lãi suất VND, đang được coi là những tín hiệu tốt cho các doanh nghiệp xuất khẩu, nhằm hướng tới mục tiêu 58 tỷ USD giá trị xuất khẩu trong năm nay.