Trong khó có cơ hội

Khó, đó là câu nói đầu tiên khi mọi người bàn đến chuyện làm ăn trong năm 2009. Thế nhưng cũng có nhiều người cho rằng cái khó của năm 2009 khác với năm 2008: trong cái khó có cơ hội.

Năm 2009, dù còn nhiều bất trắc do suy thoái kinh tế toàn cầu nhưng mọi người đón nhận cái khó trong thế chủ động. Đặc biệt là người làm ăn được hỗ trợ từ các giải pháp kích cầu đầu tư - tiêu dùng.

Không phải ngẫu nhiên mà các giải pháp này được công bố ngay ngày làm việc cuối cùng của năm Mậu Tý và được áp dụng từ ngày làm việc đầu tiên của năm mới Kỷ Sửu với hàm ý năm mới khác năm cũ.

Những gì đã diễn ra trong năm 2008 đã để lại nhiều “ấn tượng” cho giới làm ăn khi rơi từ thái cực này sang thái cực khác. Đầu năm, mọi người còn hưng phấn với những thành công vượt bậc của năm 2007. Nhưng ngay sau tết nền kinh tế rơi vào lạm phát cao, nhập siêu ở mức chóng mặt. Hàng loạt biện pháp thắt chặt đã được áp dụng, khiến nhiều doanh nghiệp lao đao. Đến cuối quý 3-2008, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu đã đảo ngược tình hình. Lạm phát và nhập siêu tụt dốc. Từ chỗ thắt chặt, đầu quý 4-2008 các giải pháp nới lỏng tiền tệ được thực hiện. Cái khó của năm 2008 là cái khó bất ngờ, không đoán trước được.

Còn cái khó của năm 2009? Thị trường xuất khẩu bị thu hẹp. Tâm lý thắt lưng buộc bụng ngày càng phổ biến kéo theo tâm lý ngán ngại đầu tư làm sức cầu của thị trường sụt giảm. Giới làm ăn người thì nói sẽ khó hơn năm 2008. Cũng có ý kiến cho rằng nếu biết bươn chải, tận dụng cơ hội sẽ vượt qua. Cơ hội đó là những giải pháp hỗ trợ, chủ động tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi hơn, giúp người làm ăn giảm chi phí.

Nếu năm 2008 mọi người làm ăn phải trả lãi suất cao để thực hiện kiềm chế lạm phát, thì nay ngược lại Chính phủ đang hỗ trợ lãi suất cho người vay. Lãi suất vay chỉ còn 30% so với thời kỳ giữa năm 2008 (21%/năm so với 6,5%/năm sau khi được bù lãi suất). Nếu giữa năm 2008 người vay “bói” không ra tiền vì thắt chặt tiền tệ, thì nay ngân hàng đang chào mời người vay. Hàng loạt chính sách giảm thuế giá trị gia tăng, giãn thuế thu nhập doanh nghiệp, ngưng thu thuế xuất khẩu cho nhiều ngành hàng, dịch vụ cũng đã được ban hành giúp giảm giá thành sản phẩm. Tới đây, nếu Quốc hội cho giảm, miễn hoặc giãn thuế thu nhập cá nhân thì gói kích cầu đầu tư - tiêu dùng khá đồng bộ. Những hỗ trợ này năm 2008 không hề có.

Khó khăn kinh tế mang quy mô toàn cầu, nếu không đồng lòng thì khó ai có thể tự vượt qua. Vì vậy sẽ rất lãng phí và chúng ta sẽ khó ngăn được đà suy giảm kinh tế nếu người làm ăn không tận dụng cơ hội đang được trao cho mọi người. Nhưng để người làm ăn vững tin hơn, những cơ hội mới, môi trường kinh doanh tốt hơn cần được tiếp tục tạo ra. Cần có biện pháp giám sát để mọi người làm ăn có được cơ hội ngang nhau trong tiếp cận các biện pháp hỗ trợ. Đồng tiền hỗ trợ phải được dùng đúng địa chỉ với hiệu quả cao nhất. Cần có biện pháp mạnh tay để bảo vệ người tiêu dùng, thị trường trong nước trước hàng dỏm, hàng kém chất lượng, hàng nhập lậu. Nhà sản xuất phải nâng mình lên để có được những sản phẩm, dịch vụ tốt, giá hợp lý. Người tiêu dùng cũng đang mở rộng vòng tay với hàng nội vì họ hiểu rằng mua hàng nội là tạo thêm việc làm cho người dân nước mình.

Không thể phủ nhận khó khăn nhưng khi Chính phủ, từng người làm ăn và mỗi người tiêu dùng cùng quyết tâm tận dụng cơ hội, cái khó sẽ giảm đi...