 |
| Chưa giải quyết tình trạng thiếu hụt USD trước mắt. |
Khi tình trạng căng thẳng USD chưa dịu bớt, nhiều ý kiến cho rằng, thay vì DN khi nhập khẩu chỉ thanh toán bằng đồng USD thì hãy thanh toán bằng các loại ngoại tệ khác như đồng EUR hay yen Nhật (JPY).
Nhờ đó, nguồn thanh toán được san đều cho các đồng tiền trong rổ ngoại tệ. Đồng thời, có thể giải quyết tình trạng thiếu hụt USD trước mắt. Tuy nhiên, vấn đề không đơn giản như vậy.
NHNN khuyến khích DN đa dạng nguồn thanh toán
Trong một hội thảo tháo gỡ khó khăn giữa DN và các NH được tổ chức tại VCCI hồi đầu tháng 6, Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối - NHNN Nguyễn Quang Huy cho rằng, một trong những cách để giải tỏa tình trạng căng thẳng USD trên thị trường là các DN NK nên đa dạng hóa ngoại tệ thanh toán các hợp đồng NK này.
"Việc quá phụ thuộc vào USD như hiện nay sẽ rất rủi ro" - Vụ trưởng nói. Hiện các khoản vay ngoại tệ của DN chủ yếu là USD chứ không phải EUR. Vụ trưởng Huy cho rằng, trong bối cảnh vẫn còn chênh lệch giữa nguồn thu và nguồn trả nợ đang là vấn đề nan giải với các NH, NHNN khuyến khích các DN XNK, đặc biệt là DN NK đa dạng hóa đồng tiền thanh toán hàng hóa.
Một chuyên gia trong ngành NH khi đề cập tới vấn đề này cũng cho rằng, nếu đa dạng được đồng tiền thanh toán có thể giải quyết được phần nào tình trạng căng thẳng USD trên thị trường nhiều tháng nay.
"Tuy nhiên, đa dạng bằng cách nào?", chuyên gia này đặt câu hỏi. Bởi việc thanh toán liên quan đến nhiều vấn đề, đặc biệt là yêu cầu của đối tác khi thỏa thuận điều kiện trong hợp đồng. Trong khi các thị trường NK không đồng nhất, các nước vẫn sử dụng đồng USD như một đồng tiền quốc tế có tính thanh khoản cao, phạm vi sử dụng rộng.
Cái khó của DN
Theo phản ánh của nhiều DN NK, mặc dù thị trường đa dạng nhưng khi thanh toán, các DN đối tác lại yêu cầu thanh toán bằng đồng USD. Một DN (giấu tên cho biết), hàng NK của DN này chủ yếu là từ các nước EU, Trung Quốc và các nước ASEAN. Nhưng khi thanh toán, DN vẫn phải dùng đồng USD là đồng tiền giao dịch chính. Chỉ rất ít đối tác chịu chấp nhận dùng EUR, JPY hay nhân dân tệ.
Ông Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch HĐQT Công ty Nhựa Tân Phú cho biết, công ty ông nhập nguyên liệu chủ yếu là từ Thái Lan và Singapore. Khi thanh toán, đối tác yêu cầu chỉ thanh toán bằng USD. DN này đã đề nghị đối tác thanh toán bằng một ngoại tệ khác có tính thanh khoản cao và có phạm vi sử dụng rộng trên thị trường thế giới như EUR hay JPY, cả bằng bản tệ nhưng vẫn không được chấp nhận với lý do do đồng USD có tính thanh khoản cao, thông dụng và là đồng tiền thanh toán truyền thống nhiều năm nay giữa các bạn hàng.
Khi được hỏi, DN có ý định chuyển sang nhập hàng từ thị trường khác hay không nếu USD vẫn khan hiếm và khó mua? Đại diện này cho rằng, nếu chuyển sang NK ở thị trường khác, sẽ gặp rất nhiều bất lợi bởi DN đã gắn với thị trường từ nhiều năm nay. Nếu tìm thị trường mới sẽ khó tìm đúng nguyên liệu, khó vận chuyển hay giá NK sẽ cao hơn. "Chúng tôi cũng đã tìm đủ hướng rồi", ông Hùng nói. Hiện tại, DN của ông vẫn phải mua USD tại NH với giá cao "ngang ngửa" ngoài thị trường không chính thức.
Cho tới nay, theo phản ánh của DN vẫn khó mua USD và DN vẫn phải mua giá cao. Thị trường vẫn đang hướng theo các động thái của NHNN trong việc giải quyết tình trạng này.
