Để bình ổn giá và tăng tính thanh khoản, nhiều công ty niêm yết bắt đầu mua lại cổ phiếu quỹ, tuy nhiên, Vn-Index lao dốc và liên tục lập đáy mới khiến cho việc "cứu" giá cổ phiếu doanh nghiệp bất thành.
Trong gần 2 tháng qua, có khoảng 10 công ty niêm yết trên HOSE đã đăng ký mua lại cổ phiếu của chính doanh nghiệp làm cổ phiếu quỹ. Chiếm nhiều lời bàn tán của nhà đầu tư từ câu chuyện mua cổ phiếu quỹ là trường hợp của STB. Với mục đích ổn định thị trường và bảo vệ lợi ích cho cổ đông, "đại gia" này đăng ký mua 25 triệu cổ phiếu. Tuy nhiên, sau khi kết thúc một tháng thực hiện, từ 23.100 đồng, STB ngày 11/12 rớt còn 18.100 đồng một cổ phiếu.
Nhựa Tân Đại Hưng từ ngày 17/11 bắt đầu mua lại 500.000 TPC, trích từ nguồn vốn thặng dư. Tuy nhiên, thị trường dường như "miễn dịch" với thông tin này, giá TPC qua 32 phiên giao dịch kể từ ngày công bố thông tin đến nay đã chứng kiến hơn 20 phiên nằm sàn và đứng giá. Ở mức 8.800 đồng vào ngày 4/11 sau hơn một tháng quyết định mua, giá chỉ còn 7.100 đồng kết phiên sáng nay.
 |
| Bình ổn giá từ chiến lược mua cổ phiếu quỹ đã mất tác dụng tại nhiều doanh nghiệp. Ảnh: Đ.Q. |
Sau gần 20 ngày giao dịch cổ phiếu quỹ, Công ty cổ phần Ánh Dương Việt Nam cũng đã chứng kiến VNS của đơn vị niêm yết này trải qua 13 ngày giảm điểm. Giá VNS trước khi thực hiện là 18.900 đồng, đến nay chỉ còn 17.300 đồng dù thời gian giao dịch còn kéo dài đến tháng 2 năm sau.
Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Dược phẩm Imexpharm (mã IMP) Nguyễn Quốc Định cho biết, do giá IMP trước đó thậm chí xuống thấp hơn giá bán cho cổ đông hiện hữu (60.000 đồng), gây tâm lý hoang mang cho các nhà đầu tư. Do vậy, việc mua cổ phiếu quỹ trong giai đoạn này để tránh cho IMP rớt giá quá sâu, đồng thời còn nhằm trấn an tâm lý nhà đầu tư.
Thời gian mua cổ phiếu quỹ thường được các doanh nghiệp kéo dài khoảng 3 tháng. Bởi lẽ, nếu có sự tham gia của nhà đầu tư lướt sóng, giá cổ phiếu sẽ được đẩy lên cao. Tại mức lợi nhuận kỳ vọng, họ sẽ tháo chạy, giá cổ phiếu lại rơi vào chu kỳ tuột dốc. Chính vì vậy, theo ông Định, công ty cần khoảng thời gian dài để có thể can thiệp tại mức thấp. Với số lượng 100.000 cổ phiếu, IMP sẽ thâu vào dần từ 19/12 cho đến tháng 3 năm sau.
Phòng phân tích Công ty chứng khoán Kim Eng nhận định, việc công ty thông báo mua cổ phiếu quỹ được ngầm hiểu như một tín hiệu cho thấy cổ phiếu doanh nghiệp đang được định giá thấp hơn giá trị thực. Nếu công ty có sẵn dòng tiền và không thấy có cơ hội đầu tư tiềm năng nào thì động thái này là giải pháp hợp lý để tăng lợi ích cho cổ đông. Tuy nhiên, trong tình hình tài chính khó khăn như hiện nay, việc có đủ dòng tiền để mua không phải dễ dàng đối với các công ty. Do vậy, tín hiệu này hiện không đủ sức để kéo giá cổ phiếu đi lên.
Theo chuyên gia chứng khoán Lê Đạt Chí, trong bối cảnh hiện tại, đây có thể xem là tín hiệu cho thấy doanh nghiệp đang không có dự án đầu tư hiệu quả nào nên phải rót vốn vào cổ phiếu quỹ. Bức tranh không mấy sáng sủa trong tương lai, nhà đầu tư nhận thấy điều này nên sẵn sàng bán ra cho công ty niêm yết mua vào. Theo quan điểm của ông, mua cổ phiếu quỹ không phải để bình ổn giá bởi giá chứng khoán do thị trường định đoạt. Chỉ khi mua hết, giá cổ phiếu mới ổn định theo ý của doanh nghiệp, nhưng điều này không thể xảy ra. "Ở một khía cạnh khác, hành động này nhằm giúp cho một số đối tượng muốn thoái vốn nhưng lại cụt đường ra", ông Chí cho biết.
Một số doanh nghiệp trong thời gian qua đã không hoàn thành đúng số lượng mua cổ phiếu quỹ như kế hoạch. Theo lý giải của Mirae (KMR), tình hình tài chính trong nước và thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, công ty cần phải giữ tiền mặt để ứng phó trong trường hợp cần thiết. Chính vì vậy, mục tiêu 500.000 nghìn cổ phiếu đề ra chỉ có thể gom vào 222.360 cổ phiếu, giao dịch kết thúc vào cuối tháng 10.
Thống kê của Công ty chứng khoán Kim Eng, từ đầu năm đến nay, chỉ khoảng 50% doanh nghiệp tiến hành mua cổ phiếu quỹ đúng với số lượng đã đăng ký. Cá biệt có trường hợp công ty niêm yết chỉ "cán đích" không đến 10%, như PPC, trong 3 tháng lên lịch (7/7-7/10) chỉ gom 80.000 thay vì 1 triệu cổ phiếu. Tình hình tương tự cũng diễn ra với PIT (Xuất nhập khẩu Petrolimex), giao dịch mua đạt 9% trên tổng khối lượng 500 nghìn cổ phiếu, DQC chỉ hoàn thành 17,5%...
