 |
| Tỷ giá ổn định là nguyên nhân chính khiến LS USD tăng - Ảnh: ĐTCK |
Những ngày gần đây, nhiều ngân hàng (NH) đã tăng lãi suất (LS) huy động USD. Mức LS kỳ hạn 12 tháng phổ biến là 2,55%/năm (NH Á Châu), 2,65%/năm (NH Xuất nhập khẩu VN), 2,7%/năm (NH Việt Á). Trước đây, cùng kỳ hạn này thấp nhất là 1,5%/năm và đến nay một số NH thương mại nhà nước vẫn duy trì mức LS này.
Cũng có một số NH đưa ra mức LS huy động trên 3%/năm nhưng chủ yếu cho các kỳ hạn từ 3-5 năm.
Theo các chuyên gia NH, LS USD tăng có nguyên nhân từ tỉ giá và đó là dấu hiệu tích cực. Trước đây, do lo ngại tỉ giá tăng, hầu hết doanh nghiệp có nhu cầu ngoại tệ để thanh toán hàng nhập khẩu chi chăm bẳm vào việc săn mua USD thay vì vay ngoại tệ của NH để thanh toán. Tình trạng này đã tăng thêm sức ép lên tỉ giá, tạo tình trạng khan hiếm ngoại tệ. Không ít doanh nghiệp phải chịu chung chi ngoài tỉ giá niêm yết để có được USD. Hậu quả là NH thừa vốn USD còn doanh nghiệp thì bị thiệt do trả thêm khoản chênh lệch so với tỉ giá niêm yết.
Thế nhưng, nỗi lo tỉ giá đã không tăng mạnh như suy đoán của nhiều doanh nghiệp. Từ sau tháng 3/2009 khi NH Nhà nước điều chỉnh biên độ tỉ giá, giá bán USD chỉ xoay quanh mức 17.780-17.820 đồng/USD. Các doanh nghiệp găm giữ ngoại tệ với kỳ vọng tỉ giá sẽ tăng không được lợi khi khoản ngoại tệ này không sinh lãi so với trường hợp bán để lấy VND.
Ngược lại, về phía doanh nghiệp cần USD bị thiệt khi cứ tìm mua USD giá cao thay vì có thể vay để thanh toán. Hiện giá USD đã giảm, những doanh nghiệp trước đây vay USD để thanh toán nay mua USD để trả nợ được lợi hơn nhiều so với trường hợp trước đây mua USD giá cao.
Theo các chuyên gia, khi cầu về vốn USD tăng thì LS huy động cũng phải tăng theo. Tuy nhiên, mức tăng này là không đáng kể so với LS huy động USD từng có trong năm 2008.
Cũng theo các chuyên gia, các mức LS huy động USD trên 3%/năm cũng là bình thường vì phần lớn đều là các kỳ hạn dài. LS USD đang ở mức cực thấp khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ duy trì mức LS cơ bản USD chỉ 0-0,25%. Một số NH dự báo LS USD sẽ tăng lại đã tranh thủ đẩy LS ở các kỳ hạn dài lên thật cao để thu hút vốn.
Thế nhưng, như các chuyên gia phân tích, với người gửi tiền lúc này LS cao nhưng về lâu dài sẽ thấp. Ngược lại, với NH, lúc này tuy LS huy động cao nhưng về lâu dài đó lại là nguồn vốn cực rẻ. Tình trạng này từng xảy ra với LS VND. Tuy nhiên, có rất ít người gửi tiền chọn gửi dài vì khó lường được diễn biến LS USD trong tương lai. Do vậy, một số chuyên gia nói rằng, không quá lo khi LS USD gửi vài năm vượt quá con số 3,5%/năm.
