Những thay đổi gần đây trong các Đạo luật Nông Trại, Đạo luật Lacey và Đạo luật Cải tiến An toàn Sản phẩm Tiêu dùng của Mỹ đã và sẽ tác động lên nhiều mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt là sản phẩm đồ gỗ, dệt may và hải sản. Ông Ngô Văn Thoan, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Mỹ, nhận định những thay đổi này sẽ gây khó khăn hơn cho các doanh nghiệp, chẳng hạn các doanh nghiệp phải chịu các mức chi phí lớn hơn do tiến hành kiểm tra an toàn thực phẩm, phải có các loại giấy chứng nhận đáp ứng yêu cầu mà phía Mỹ nêu ra.
Với mặt hàng gỗ xuất khẩu, doanh nghiệp sẽ phải đáp ứng quy định khai báo hải quan về xuất xứ gỗ và cung cấp đầy đủ các chứng nhận nguồn gốc gỗ khai thác trước khi hàng được vào các thành phố của Mỹ. Còn đối với các mặt hàng dệt may và tiêu dùng khác, các doanh nghiệp phải đáp ứng được những yêu cầu kiểm tra nghiêm ngặt hơn về chất lượng như thành phần kim loại chì hoặc thành phần dễ bắt lửa trong sản phẩm.
Để đối phó với những thay đổi này, Chính phủ Việt Nam bắt đầu đưa thông tin mới đến các hiệp hội và doanh nghiệp. Ông Nguyễn Thành Biên, Thứ trưởng Bộ Công Thương, cho biết Chính phủ Việt Nam sẽ xem xét biện pháp đối phó với những quy định mới mà ông cho là không công bằng và không phù hợp với thông lệ thương mại quốc tế.
Trong khi đó, các doanh nghiệp Việt Nam đón nhận tin này với nhiều phản ứng khác nhau. Bà Ngô Thị Hồng Thu - Phó Tổng Giám đốc Công ty Kỹ nghệ gỗ Trường Thành, một trong những công ty xuất khẩu gỗ lớn nhất của Việt Nam sang Mỹ - cho rằng những quy định mới tạo ra các rào cản nhất định vì khi mua gỗ có chứng nhận FFC hoặc không có chứng nhận FFC, giá gỗ tròn chênh lệch khoảng 50 USD/khối, làm giá của Việt Nam khó cạnh tranh hơn so với những quốc gia có sẵn loại gỗ đó ở trong nước. Ngoài ra, việc mua gỗ có chứng nhận hoặc nguồn gốc rõ ràng đã vô tình làm giới hạn nguồn nguyên liệu dùng cho sản phẩm. Tuy nhiên, bà Thu cho biết Công ty Trường Thành đã sẵn sàng đối phó với tình hình trên vì công ty biết rất rõ và ý thức được việc này từ năm 2002 nên đã truy ngược lại nguồn gốc của gỗ.
Tuy nhiên, cũng theo bà Thu, đối với những doanh nghiệp xuất khẩu nhỏ thì những thay đổi này lại là các rào cản lớn vì lâu nay họ đã quen mua gỗ không rõ nguồn gốc xuất xứ, thậm chí gỗ lậu để đảm bảo giá cạnh tranh. Nay để đáp ứng được những quy định mới, họ sẽ phải thay đổi lại tập quán kinh doanh, đây là điều không dễ thực hiện trong "một sớm một chiều".
Trong khi đó, ông Thoan dự báo xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Mỹ trong thời gian tới có thể giảm nhưng chủ yếu là do khủng hoảng kinh tế. Theo ông, hàng xuất khẩu của Việt Nam sẽ vẫn giữ được thị trường Mỹ vì các doanh nghiệp đã ý thức được việc phải nâng cao chất lượng và tuân thủ các quy trình để đảm bảo tính cạnh tranh.
Xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Mỹ đã có những tăng trưởng đáng kể trong nhiều năm qua, mặc dù gặp nhiều sóng gió như các vụ kiện chống bán phá giá và hiện tại là thay đổi trong các đạo luật của Mỹ. Tuy nhiên, người Việt Nam có câu "đi một ngày đàng, học một sàng khôn", nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã rút ra được các bài học và trưởng thành để thích ứng với thị trường xuất khẩu ngày càng khó tính và cạnh tranh quyết liệt này.
