Đề xuất tăng giá điện lúc này là không thích hợp

Trong bối cảnh lạm phát tăng, việc tăng giá điện khác nào "đổ dầu vào lửa".

Xung quanh đề xuất này của EVN, nhiều ý kiến không chỉ người dân mà cả các chuyên gia kinh tế đều tỏ ra lo ngại.

Bước tiệm cận giá thị trường

Đề xuất tăng giá điện của EVN thực hiện theo lộ trình QĐ 276 của Thủ tướng Chính phủ thực chất là một bước trong lộ trình đưa giá điện tiệm cận giá thị trường. Với mức điều chỉnh lần 2 trong lộ trình (từ 1.7.2008 dự kiến tăng lên 890đ/kWh), khung giá bán lẻ điện sẽ được Chính phủ phê duyệt để áp dụng đến hết năm 2009.

Từ 2010 trở đi, giá điện cũng như nhiều loại hàng hoá khác sẽ trên cơ sở giá thị trường, Nhà nước sẽ không bao cấp về giá. Chính vì vậy, lần đề xuất này, EVN cho rằng, mức giá bán lẻ bình quân tăng lên 890đ/kWh là mức giá được tính từ năm 2005, đến nay đã không còn phù hợp, không phản ánh hết các biến động của các yếu tố đầu vào.

EVN cho biết: Để năm 2008 đạt được mặt bằng như năm 2005 thì giá điện cần tăng thêm 16,15%, thành 916,58đ/kWh. Vì vậy, mức giá bán bình quân EVN kiến nghị tăng lên mức 917đ/kWh thực chất chỉ là cộng thêm các yếu tố do trượt giá đầu vào. Mức giá này theo tính toán tăng khoảng 8,9% so với QĐ 276 (890đ/kWh) và tăng 6,6% so với giá bình quân thực hiện 2007 (860đ/kWh).

Tại cuộc họp Tổ công tác giá điện do Bộ Công nghiệp chủ trì tuần trước, về nguyên tắc, các chuyên gia đều nhất trí việc phải xem xét đến yếu tố trượt giá trong giá điện, tuy nhiên, Cục Điều tiết điện lực sẽ phải chủ trì việc rà soát các thông số đầu vào tác động đến giá điện mà EVN đưa ra xem đã chuẩn xác chưa.

Ông Phạm Mạnh Thắng - Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực - trong khi ủng hộ cơ bản các đề xuất của EVN, nhưng vẫn tỏ ra thận trọng. "Rõ ràng đề xuất tăng giá điện vào thời điểm này không có lợi - ông nói - Việc tăng giá dù gì cũng sẽ tác động trực tiếp tới nhiều ngành sản xuất và dự kiến tăng mạnh ở giá điện sinh hoạt sẽ ảnh hưởng đến người dân. Song, QĐ của Chính phủ đã đưa ra thời điểm tăng, vì vậy Chính phủ và các cơ quan chính phủ sẽ cân nhắc việc điều chỉnh...".

Chớ "đổ thêm dầu vào lửa"

Trước thông tin về đề xuất tăng giá điện của EVN, Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh trong một lần trả lời phỏng vấn báo chí đã khẳng định: "Đó mới chỉ là đề xuất của EVN. Đề án chưa trình lên Bộ Tài chính. Trong tình hình hiện nay, việc tăng giá điện cần phải được xem xét, tính toán một cách kỹ lưỡng, chứ chưa thể nói tăng là tăng ngay được".

Đứng trên phương diện vĩ mô của nền kinh tế, việc tăng giá điện tuy hợp lý, nhưng chưa hợp tình. Trong bối cảnh Chính phủ đang phải gồng sức kiềm chế lạm phát, giá xăng dầu vừa được thả nổi theo giá thị trường thì giá điện tăng nữa sẽ là một cú "knoc-out".

Tiến sĩ Nguyễn Quang A - chuyên gia kinh tế - cho rằng: "Đối với những tập đoàn vẫn mang tính độc quyền nhà nước như TĐ Điện lực và giá điện vẫn do Nhà nước quy định thì chính những lúc nước sôi lửa bỏng này, không nên "đổ thêm dầu vào lửa". Với tư cách chủ sở hữu, Nhà nước cần có những điều chỉnh đúng lúc, kể cả khi đã có kế hoạch điều chỉnh giá từ trước cũng cần xem xét lại".

Nhiều chuyên gia kinh tế cũng cho rằng: Tập đoàn Điện lực trong khi đưa ra các tính toán về lỗ, lãi thì ai là người thẩm định những tính toán này là đúng hay sai? Hiện không có kết quả điều tra nào để xem giá thành sản xuất trong ngành điện đã thực sự hợp lý hay chưa? Có cơ quan nào xem xét một cách thấu đáo chưa?

Theo Luật Cạnh tranh và các luật khác, việc kiểm soát giá điện nằm trong tay Nhà nước và với tư cách chủ sở hữu, Nhà nước phải cứng rắn hơn nữa với những đòi hỏi của DN độc quyền hay chi phối thị trường.

Còn ông Phạm Mạnh Thắng thì cho rằng: "Lộ trình tăng giá điện để giá điện tiệm cận giá thị trường là hướng đúng đắn, nhưng chỉ thực hiện được khi đi cùng với nó là việc phải tái cơ cấu lại toàn bộ ngành điện. Trên thực tế, giá điện hạch toán trong nội bộ EVN thì rất khó kiểm soát và không thể biết được tính hiệu quả của từng khâu trong dây chuyền từ phát điện, truyền tải, phân phối điện và kinh doanh điện".

Với dự kiến tăng giá điện từ 1.7, TCty Thép VN cho biết, với nhu cầu năm 2008, cần có 1,7 triệu tấn phôi thép và 4,7 triệu tấn thép cán thì lượng điện năm 2008 của ngành thép ít nhất cần 1,754 tỉ kWh. Nếu tăng cao ở mức 917đ/kWh, giá điện có thể chiếm tỉ trọng từ 15% trở lên trong giá thành thép.

Với ngành sản xuất ximăng sẽ bị ảnh hưởng vì điện chiếm khoảng 4,5-5% trong giá ximăng hiện nay. Nếu tăng như EVN đề xuất, giá điện sẽ chiếm khoảng 6-7% trong giá thành mỗi tấn ximăng. Đợt tăng giá dầu vừa qua đã khiến cho mỗi nhà máy ximăng đội chi phí sản xuất thêm 60-70 tỉ đồng.

Hồng Quân
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây