 |
| Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Cao Viết Sinh tại cuộc họp báo trước Hội nghị kinh tế châu Á do Asia Society phối hợp với Bộ KHĐT và Wall Street Journal tổ chức tại TP. HCM. |
"Trong số 8 tỷ USD kích cầu, một phần là tiền nhà nước bảo lãnh cho doanh nghiệp vay vốn nước ngoài và tạm ứng vốn từ Ngân hàng Nhà nước. Nguy cơ tái lạm phát là có nhưng sẽ ở năm 2010"- Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Cao Viết Sinh nói.
Tại Diễn đàn Đầu tư ở Hồng Kông, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chính thức công bố gói kích cầu 8 tỷ USD, thay vì con số 6 tỷ USD như trước đây. Số tiền 8 tỷ USD này, chúng ta sẽ lấy từ những nguồn nào, thưa ông?
8 tỷ USD sẽ được lấy từ 5 nguồn. Thứ nhất là nguồn trái phiếu Chính phủ bổ sung, ngoài 36 nghìn tỷ đồng đã được thông qua, thì sẽ có thêm 20 nghìn tỷ đồng sẽ được xin ý kiến Quốc hội kỳ này.
Thứ hai, vốn giảm miễn thuế có khoảng 27 nghìn tỷ đồng.
Thứ ba, vốn trái phiếu Chính phủ chưa dùng kết chuyển từ năm 2008 sang khoảng 7.700 tỷ đồng.
Thứ tư, vốn ngân sách nhà nước, trước đây, đến 31/3 là không giải ngân vốn nhà nước trong năm nữa, nhưng riêng năm nay sẽ kéo dài tới tháng 6. Vốn đó ở địa phương xấp xỉ 20 nghìn tỷ đồng, chuyển sang giải ngân nốt trong 2009.
Thứ năm, bảo lãnh cho doanh nghiệp vay vốn bên ngoài và doanh nghiệp tạm ứng tiền đầu tư từ ngân hàng Nhà nước.
Lạm phát, nếu có sẽ ở năm 2010
Đưa một lượng tiền lớn như vậy vào thị trường, nhiều kinh tế gia đang quan ngại điều đó sẽ dẫn tới nguy cơ lạm phát quay trở lại?
Nguy cơ thì có nhưng trước mắt chưa xảy ra. Nếu có thì chỉ là năm 2010 và sau này.
Và ngay cả khi có thì nguy cơ cũng thấp hơn trước đây, vì trong quá trình xem xét, theo dõi diễn biến giá cả, ngay cả tháng 4 sơ bộ cũng không tăng cao. Khả năng lạm phát năm nay sẽ là 6%.
Về việc này, Chính phủ đã tính giải pháp phòng ngừa như thế nào?
Chắc chắn từ quý 3, 4 trở đi sẽ theo dõi diễn biến thị trường, tín dụng để xem khả năng khung tín dụng như thế nào.
Còn nhớ hồi năm 2007, tín dụng cho nền kinh tế cũng tăng gấp 2-3 lần so với năm trước, gây lạm phát. Chính vì vậy sẽ phải theo dõi sít sao.
Hiện nay, cung tín dụng trong quý I là hơn 5%. Mong rằng các quý tới sẽ không tăng đột biến. Hi vọng năm nay mức tăng tín dụng là 30%, sẽ không ảnh hưởng nhiều tới năm 2010.
“Nhà nghèo, không nên xài công nghệ đắt!”
Ông có thể cho biết một cách cụ thể phần bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp sẽ như thế nào?
Nhà nước sẽ bảo lãnh cho doanh nghiệp theo hạn mức đã quy định, bảo đảm an toàn dư nợ và bảo đảm có thể xử lý gánh nặng về nợ. Hiện nay, mức dư nợ của Việt Nam vẫn trong giới hạn an toàn cho phép.
Chủ trương bảo lãnh tín dụng để doanh nghiệp vay vốn, đổi mới công nghệ là đúng. Nhưng liệu có cơ chế nào đảm bảo Việt Nam sẽ có được công nghệ tiên tiến, không trở thành bãi thải công nghệ của các nước?
Công nghệ tiên tiến, cũ hay không thì Bộ Khoa học Công nghệ có tiêu chí rõ rồi. Cũng phải lưu ý không nên coi công nghệ Trung Quốc là công nghệ cũ. Ngay Trung Quốc thì nhiều nhà đầu tư của châu Âu vào đầu tư, máy móc của họ đạt tiêu chí của châu Âu.
Về công nghệ, Việt Nam chủ trương đi tắt đón đầu, cố gắng đạt công nghệ tiên tiến nhất. Nhưng trình độ phát triển của mình hạn chế. Thu nhập bình quân đầu người chỉ 1.000 USD/người/năm mà yêu cầu công nghệ hiện đại nhất thế giới thì sẽ rất đắt đỏ.
Thu nhập bình quân và tiềm lực tài chính của các doanh nghiệp Việt Nam buộc họ suy nghĩ làm thế nào để kết hợp hài hòa giữa công nghệ hiện đại, công nghệ trung bình và công nghệ khá.
Mình là “con nhà nghèo” không nên tốn quá nhiều tiền để xài công nghệ đắt mà lại chưa phù hợp với nhu cầu của Việt Nam.
Tổng cục Đo lường Chất lượng sẽ giám sát, đo lường, kiểm định chất lượng của công nghệ, sau đó sẽ công bố công khai cho doanh nghiệp về chất lượng của công nghệ nhập về.
Tuy nhiên, chỉ có doanh nghiệp nhà nước thì đơn vị này mới giám sát chặt chẽ, còn doanh nghiệp ngoài nhà nước họ tự phải lo là chính, không thể lo thay cho họ.
Trong các dự án đầu tư của doanh nghiệp tư nhân sẽ chỉ giám sát 2 khâu quan trọng nhất là phù hợp tiêu chuẩn kỹ thuật và bảo đảm tiêu chuẩn môi trường hay không, còn hiệu quả họ phải tự chịu trách nhiệm.
Tháo gánh nặng hành chính trên vai doanh nghiệp
Nhiều dấu hiệu cho thấy phần lớn các doanh nghiệp Việt Nam đang đuối sức trong cuộc đua, nhưng lại phải vác trên vai gánh nặng rất lớn là các thủ tục hành chính. Ông suy nghĩ thế nào về thực tế này?
Năm nào Chính phủ cũng yêu cầu biện pháp không tốn tiền là tháo gỡ thủ tục hành chính. Năm nay cũng tiếp tục công việc này.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang trình đề nghị phân cấp mạnh hơn cho địa phương để xử lý các thủ tục đó. Phân cấp gắn với trách nhiệm của chính quyền địa phương để thúc đẩy các nhà đầu tư giải ngân.
Trong kì họp Quốc hội tới đây, Chính phủ sẽ trình Quốc hội một luật sửa đổi, bổ sung một số điều trong các luật liên quan đến đầu tư như luật đấu thầu, luật xây dựng, luật DN và luật về đầu tư. Luật này sẽ gỡ những điểm chồng chéo, không khớp với nhau giữa các luật.
Có vẻ như chính phân cấp đầu tư là nguyên nhân làm phá vỡ quy hoạch, và dễ dãi trong chấp nhận nhiều dự án có thể gây tác động xấu tới môi trường và chiến lược tổng thể quốc gia?
Về quy trình, một dự án đầu tư phải căn cứ vào quy hoạch được duyệt. Nếu dự án đầu tư nào mà không có trong quy hoạch thì phải xin chủ chương, đây là một yêu cầu bắt buộc.
Trong trường hợp các dự án đã quy hoạch, bao giờ cũng phải có sự đánh giá tác động môi trường chiến lược. Đối với từng dự án cụ thể sẽ có đánh giá về tác động môi trường cho từng dự án cụ thể, có cấp độ đánh giá môi trường khác nhau.
Vấn đề chỉ còn ở khâu thực thi trong thực tế, còn quy định của Chính phủ đã rõ ràng.
Hiện nay nhiều dự án đầu tư đang bị kêu là “nợ” quy hoạch. Chính Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải cũng đã phải lên tiếng về việc này?
Khi quy hoạch không có dự án thì bao giờ cũng phải xin chủ chương. Trong quá trình này, các bộ, ngành bao giờ cũng tham gia góp ý kiến đối với các dự án có tác động liên ngành, liên vùng và trình Thủ tướng Chính phủ xin chủ trương. Không có chủ chương thì địa phương cũng không cấp được.
Đối với các dự án chỉ có tác động cục bộ thì do chính quyền địa phương xem xét.
Vậy đối với các dự án lớn, từ cấp Trung ương cho phép, liên quan đến nhiều lĩnh vực quốc phòng, an ninh, văn hóa thì ý kiến của Bộ như thế nào?
Đối với những dự án lớn, phải có đánh giá về môi trường, tính hiệu quả, sắp tới đây sẽ công khai tất cả những vấn đề này.
