 |
|
Ông Lê Xuân Nghĩa, Vụ trưởng Vụ Chiến lược phát triển ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước - Ảnh: doanhnghiep24g
|
Ngòi nổ thứ nhất tác động đến nền kinh tế chính là "bong bóng" bất động sản đẩy các ngân hàng tới khả năng mất thanh toán và suy sụp, đã từng làm cho quốc gia hùng mạnh như Nhật Bản điêu đứng suốt 16 năm.
Bất động sản không chỉ là nguy cơ trong việc cho vay các dự án hay vay mua nhà mà còn là các khoản vay thế chấp bằng bất động sản. Vì thế, không thể để "bong bóng" tiếp tục phình lên mà cũng không thể khiến nó sụp xuống, mà phải làm nó "xì hơi" từ từ. Do vậy, trong gói giải pháp mới đây của Thủ tướng, vẫn tiếp tục cho vay bất động sản và chỉ hạn chế đối với dạng vay đầu cơ. Nếu Việt Nam lâm vào tình trạng bể bong bóng bất động sản như Nhật Bản đã từng bị, thì hậu quả sẽ còn nặng nề hơn vì việc quản trị của các ngân hàng thương mại trong nước vẫn còn yếu.
Ngòi nổ thứ hai cho nền kinh tế là thâm hụt thương mại. Theo con số của Bộ Thương mại thì thâm hụt thương mại nước ta chiếm khoảng 16-17% GDP và điều nguy hiểm là các thâm hụt này được tài trợ chủ yếu bằng nguồn vốn ngắn hạn bên ngoài, là nguồn vốn rất dễ bị rút ra do những nguyên nhân khách quan như sự suy thoái kinh tế Mỹ hay những tác động của tình hình kinh tế vĩ mô. Điều này đã từng xảy ra ở Thái Lan năm 1997 với tất cả chỉ tiêu kinh tế vốn đang rất lành mạnh lâm vào khủng hoảng.
Thứ ba chính là ngòi nổ lạm phát mà nếu Chính phủ chậm chạp và yếu kém trong việc xử lý sẽ làm lòng tin của dân chúng giảm đi, không chỉ với đồng tiền Việt Nam mà còn đối với hệ thống tài chính. Điều này sẽ dẫn đến sụp đổ thị trường chứng khoán và nguy hiểm hơn, khiến người dân mất lòng tin và kéo đến các ngân hàng rút tiền, tình huống đã từng xảy ra cho Thái Lan vào tháng 7-1997 và ảnh hưởng toàn châu Á.
Chính phủ đã lường được việc lòng tin của dân đang xuống dốc khi ngày trước, chỉ cần một động thái nhỏ của Chính phủ, thị trường chứng khoán đã tăng mạnh, còn nay, với cả gói biện pháp mạnh mẽ của Chính phủ đưa ra, thị trường vẫn chưa thể phục hồi trong phiên hôm sau.
Cần nhìn rõ rằng lạm phát bắt nguồn từ hai nguyên nhân. Nguyên nhân khách quan là việc tăng giá xăng dầu và các nguyên liệu vật tư khác, tuy nhiên đây không phải là nguyên nhân chủ yếu. Nguyên nhân chủ quan của đất nước là cấu trúc kinh tế Việt Nam vốn đang trong tình trạng yếu kém, hoạt động không hiệu quả mà phải tiếp nhận một luồng tiền nước ngoài quá lớn, dẫn đến hàng ít nhưng tiền nhiều và kết quả là lạm phát.
Tình trạng hiện nay xuất phát chủ yếu từ lĩnh vực đầu tư công tốn nhiều tiền nhưng không hiệu quả, vì vậy mà trong "gói" giải pháp mới đưa ra, Chính phủ có đề cập việc chấn chỉnh đầu tư công và rút tiền về để chống lạm phát. Điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng xấu tới việc tăng cung hàng hóa trong thời gian tới nhưng nếu không thận trọng giải quyết, Việt Nam có thể sẽ gặp khủng hoảng. Và nếu điều đó xảy ra, thì theo chuyên gia nước ngoài, Việt Nam sẽ mất đi 17% GDP tương đương với hai năm tăng trưởng và phải mất đến sáu năm để hồi phục lại như cũ.
Ông Nghĩa nhận định chưa bao giờ Chính phủ có những biện pháp tập trung mạnh mẽ cho thị trường tài chính như hiện nay, trong đó có những biện pháp mang tính cách mạng như nâng biên độ tỷ giá lên 2%, chấn chỉnh đầu tư công, và không để cho thị trường bất động sản sụp.
Ông Nghĩa cho biết Ngân hàng Nhà nước đã có những biện pháp toàn diện để triển khai chỉ thị 75 của Chính phủ trong đó có những biện pháp cụ thể về tỷ giá hối đoái, tín dụng bất động sản, vẫn tiếp tục tiến hành mua tín phiếu bắt buộc, và có thể sẽ tăng dự trữ bắt buộc vì đây là biện pháp tốn chi phí thấp nhất trong các biện pháp chống lạm phát. Những biện pháp này sẽ được triển khai trong một thời gian rất gần.
Về việc tăng giá của đồng Việt Nam, ông Nghĩa cho biết Ngân hàng Nhà nước đã tính toán rất công phu và thấy đồng Việt Nam đang tăng giá so với đô la Mỹ mặc dù lạm phát Việt Nam cao hơn lạm phát của Mỹ khoảng 6,1% vào thời điểm cuối 2007. Tuy nhiên, so với 19 đồng tiền khác, bao gồm đô la Mỹ, chiếm 86% tổng thu nhập xuất khẩu của Việt Nam, thì đồng Việt Nam vẫn đang giảm giá khoảng 12%. Điều này vẫn đang có lợi cho xuất khẩu của Việt Nam nên Chính phủ quyết định nới biên độ lên cộng trừ 2%. Ngân hàng Nhà nước sẽ chỉ mua hoặc bán đô la Mỹ khi tỷ giá vượt giới hạn 2%.
THỦY TRIỀU
