Cơ hội để có những khoản lợi nhuận hàng trăm % như thời điểm tháng 10 hầu như không còn, vậy NĐT có nên cân nhắc mua vào những CP có thị giá nhỏ, số lượng CP đang lưu hành thấp và cô đặc, như là một biện pháp "bù" rủi ro?
Đi tìm CP phòng vệ
Dễ dàng thấy tư duy NĐT đã thay đổi rất nhiều từ khi thị trường điều chỉnh giảm và giảm sâu. Một trong các nguyên nhân quan trọng nhất góp phần vào sự sụt giảm này là lượng cung đổ vào thị trường quá lớn, mặc dù số Cty niêm yết chỉ tăng 30% so với đầu năm 2007 nhưng quy mô thị trường thì tăng gấp đôi.
Phát hành thêm, thưởng CP, trả cổ tức bằng CP nhiều đến mức NĐT khi nghe nhắc đến lại ngao ngán, vì cái gọi là "lợi bất cập hại" khi trong giai đoạn thị trường suy giảm, việc phát hành CP không kèm theo các kế hoạch kinh doanh hiệu quả gây hiện tượng pha loãng CP khiến giá CP giảm, trái ngược hẳn với kịch bản đầu năm 2007.
Lựa chọn của rất nhiều NĐT lúc này, nhất là NĐT cá nhân ngại rủi ro lúc này là, thay vì "mò mẫm" tìm đáy để mua vào, chờ đợi các động thái kích cầu của các cơ quan quản lý, là truy tìm những CP thị giá nhỏ, không và chưa có kế hoạch tăng VĐL, và sắp đến kỳ chi trả cổ tức (tất nhiên là bằng tiền mặt).
Thống kê hiện nay nhiều CP trên sàn đã rất rẻ, thậm chí một số CP bên sàn HN còn có P/E từ 6-14, sàn Hose cũng có vài CP về mức P/E 10-11 tức là đã thấp hơn mức P/E bình quân rất nhiều. Đây được coi là nhóm CP "phòng vệ" trong giai đoạn thị trường bất ổn như hiện nay, nên được cân nhắc để cơ cấu danh mục đầu tư trong ngắn hạn.
Giải bài toán tỉ suất lợi nhuận
Tất nhiên, khoản thu từ cổ tức không thể là nguồn thu chính của NĐT, đặc biệt NĐT ngắn hạn hay các tay "lướt sóng", nhưng trong cơ cấu danh mục đầu tư, thì đây có thể coi là các khoản đầu tư an toàn, cho lợi nhuận chắc chắn. Nếu tính tỉ suất lợi nhuận trên số vốn bỏ ra, thì con số này không hề nhỏ.
Ngoài ra cũng có thể xét đến yếu tố tăng giá vì thời gian tới khi cung - cầu thị trường được điều hoà, các nỗ lực kích thích thị trường dần phát huy tác dụng, NĐT vẫn rất tin vào sự phục hồi của thị trường.
Khi đó, nguồn thu từ cổ tức (tiền mặt) trên thị giá (với CP thị giá nhỏ) quả là một con số đáng quan tâm. Tất nhiên, bài toán này hầu như không có nhiều ý nghĩa với những CP thị giá cao, mặc dù kết quả kinh doanh rất tốt vì doanh thu từ cổ tức/vốn là không đáng kể.
Hiện nay các Cty đang hình thành thói quen trả cổ tức bằng CP, mà bản chất là việc chuyển khoản lợi nhuận chi trả cổ tức sang khoản mục vốn chủ sở hữu, kết hợp với các hình thức thưởng CP, phát hành thêm để tăng VĐL.
Thực tế với hình thức này, cổ đông hầu như không có thêm thu nhập từ số lượng CP gia tăng, bởi việc pha loãng CP đã làm giảm giá CP trên thị trường, kết hợp với xu thế thị trường suy thoái và tích luỹ trong thời gian dài khiến NĐT thiệt đơn thiệt kép.
Đầu tư hay đầu cơ?
NĐT trước giờ vẫn mải miết đi tìm CP "đầu tư" và CP "đầu cơ", cũng rất nhiều NĐT cho rằng đầu tư lấy cổ tức chỉ dành cho NĐT dài hạn. Vì thế, trong mỗi thời điểm và đặc điểm thị trường khác nhau, nên lựa chọn cho mình một danh mục đầu tư hợp lý. Hai yếu tố lợi nhuận và rủi ro luôn luôn được đặt song hành với nhau.
Trải qua những mất mát trong thời gian vừa qua. Hơn lúc nào hết, NĐT càng cân nhắc hơn mối quan hệ giữa 2 yếu tố này. Một năm tài chính thường chỉ có nhiều nhất 2 kỳ trả cổ tức, vì thế yếu tố cổ tức tất nhiên chỉ có tính chất thời điểm.
Ngoài ra NĐT cần đánh giá rất nhiều yếu tố khác cho một cơ hội đầu tư. Nhưng đây là một nguồn thu nhập chắc chắn, và với xu thế hiện tại chưa có điểm khẳng định để bứt phá, thì chắc chắn NĐT nên cân nhắc và lựa chọn.