Kênh huy động vốn trên thị trường chứng khoán (TTCK) trong nước bế tắc, nguồn vay tín dụng khó khăn, nhiều doanh nghiệp (DN) đã và đang tìm cách khai thác nguồn vốn ngoại để đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh
Sẽ ra nước ngoài huy động vốn
Từ trước tới nay, đã có nhiều DN như: Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (VNM), Công ty cổ phần Khu Công nghiệp Tân Tạo (ITA)... lên tiếng sẽ chào bán và niêm yết cổ phiếu (cổ phần) tại TTCK nước ngoài. Thế nhưng đến nay vẫn chưa có DN nào định được thời gian cụ thể để thực hiện việc này. Ông Thái Văn Mến, Tổng Giám đốc ITA, cho biết theo nghị quyết của đại hội đồng cổ đông, năm nay ITA sẽ huy động thêm 9.200 tỉ đồng và năm 2009 là 15.000 tỉ đồng để đầu tư vào nhiều dự án cơ sở hạ tầng như: khu công nghiệp, khu điện lực, đường cao tốc, khu đô thị mới... Đây là những dự án trung và dài hạn nên thời gian thu hồi vốn chậm.
Để có một lượng vốn khá lớn như vậy, ITA đang có kế hoạch huy động vốn qua TTCK nước ngoài, trong đó đích nhắm đầu tiên là tại TTCK Singapore. Theo kế hoạch, từ nay đến hết năm 2009, ITA sẽ phát hành trái phiếu và cổ phiếu với tổng mệnh giá khoảng 4.000 tỉ đồng. Trong đó số chứng khoán sẽ chào bán và niêm yết tại Singapore tối đa là 200 triệu cổ phần phổ thông (tương đương 2.000 tỉ đồng mệnh giá). Để làm được việc đó đòi hỏi phải có nhiều bước thăm dò, tổ chức thuyết minh cho các nhà đầu tư nước ngoài hiểu để họ yên tâm đầu tư.
Chào bán cổ phiếu... tại gia
Việc chào và bán cổ phiếu trên TTCK nước ngoài phải mất rất nhiều thời gian để điều chỉnh những vấn đề có tính pháp lý như: chế độ kế toán, công bố thông tin, thanh toán... Để rút ngắn thời gian, thay vì ra nước ngoài chào bán thì nhiều DN lại thực hiện bán cổ phần cho nước ngoài ngay tại văn phòng công ty của mình. Việc chào bán “tại gia” có thể giá sẽ không cao lắm nhưng thời gian thực hiện nhanh, giúp DN sớm đưa vốn vào đầu tư để làm ra lợi nhuận. Mới đây, Tập đoàn Hòa Phát (HPG) đã bán cho Tập đoàn Bank Invest (Đan Mạch) hơn 5% trên số vốn điều lệ 1.320 tỉ đồng, trị giá 30 triệu USD, với mức giá khoảng 70.000 đồng/cổ phiếu. Sau khi Bank Invest thanh toán khoản tiền này, HPG đưa ngay vào đầu tư để nâng cao năng lực sản xuất. Khi trở thành cổ đông lớn, Bank Invest trợ giúp HPG trong việc hoạch định chiến lược phát triển lâu dài. Năm trước, HPG cũng đã bán cho một số cổ đông chiến lược trong và ngoài nước số cổ phần tương ứng 220 tỉ đồng mệnh giá, thu về 1.535 tỉ đồng. Từ nguồn vốn này, HPG đầu tư mở rộng khu công nghiệp, xây khu luyện thép, tăng năng lực sản xuất thiết bị cơ khí, sản phẩm trang trí nội thất... đem lại hiệu quả kinh tế cao. Nhờ đó, năm 2007, HPG đạt lợi nhuận sau thuế 652 tỉ đồng, còn quý I năm nay lợi nhuận sau thuế là 451 tỉ đồng.
IPO cũng sẽ ra nước ngoài
Theo ông Nguyễn Ngọc Cảnh, Trưởng Ban Hợp tác quốc tế, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, trong bối cảnh TTCK hiện nay, những DN Nhà nước sắp thực hiện kế hoạch cổ phần hóa, nếu ra nước ngoài phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) cũng là hợp lý. Việc phát hành cổ phiếu ở nước ngoài chẳng những giúp DN huy động được vốn để phát triển sản xuất mà còn kiến tạo niềm tin cho giới đầu tư và quảng bá thương hiệu cho DN ra thị trường thế giới.
