Trả lời:
Trước hết, bạn cần hiểu sơ qua về nghiệp vụ Repo cổ phiếu và cầm cố cổ phiếu là gì để có thể thấy được những điểm khác nhau giữa hai nghiệp vụ này.
Repo cổ phiếu là nghiệp vụ mua bán cổ phiếu có kỳ hạn trong đó, khách hàng bán cổ phiếu cho công ty chứng khoán và cam kết mua lại với mức giá và vào thời điểm nhất định trong tương lai theo thỏa thuận với công ty chứng khoán.
Giá mua lại = Giá bán lần 1 x (1 + lãi suất repo/365 x số ngày bán chứng khoán)
Cầm cố chứng khoán là việc các ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng cho người đầu tư vay tiền để đầu tư chứng khoán, tài sản đảm bảo là chứng khoán. Vì vậy, đây thực chất là một dạng quan hệ hợp đồng giữa bên cầm cố (người đầu tư) và bên nhận cầm cố (ngân hàng).
Trong quan hệ này, các tổ chức lưu ký chỉ đóng vai trò là trung gian, trên cơ sở bản hợp đồng cầm cố và yêu cầu của bên nhận cầm cố sẽ thực hiện việc phong tỏa chứng khoán cầm cố theo đúng quy định để đảm bảo việc duy trì tài sản thế chấp cho bên nhận cầm cố. Khi hợp đồng cầm cố hết hiệu lực hoặc theo yêu cầu của bên nhận cầm cố, tổ chức lưu ký sẽ thực hiện giải tỏa số chứng khoán cầm cố để chuyển trả lại cho người đầu tư.
Sự khác nhau cơ bản giữa Repo cổ phiếu và cầm cố chứng khoán được thể hiện trong bảng dưới đây:
Repo cổ phiếu | cầm cố chứng khoán | |
Về quyền sở hữu chứng khoán |
Nhà đầu tư phải thực hiện chuyển nhượng số cổ phiếu là đối tượng của hợp đồng Repo cho công ty chứng khoán. |
Chứng khoán của nhà đầu tư sẽ được công ty chứng khoán phong tỏa trên tài khoản theo quy định. |
Bổ sung giá trị chứng khoán trong thời hạn của hợp đồng |
Khi thị giá chứng khoán giảm xuống dưới mức định giá của công ty chứng khoán, nhà đầu tư phải bổ sung tiền hoặc chứng khoán để đảm bảo mức Repo theo quy định. |
Khi thị giá chứng khoán giảm xuống dưới mức định giá của bên nhận cầm cố, nhà đầu tư phải nộp thêm tiền hoặc bổ sung chứng khoán làm tài sản đảm bảo. |
Hợp đồng đến hạn |
Nếu nhà đầu tư không thực hiện mua lại cổ phiếu tại ngày đáo hạn, công ty chứng khoán có quyền bán chứng khoán và các quyền liên quan đến chứng khoán để thanh lý hợp đồng. |
Nếu nhà đầu tư không trả được nợ, số chứng khoán cầm cố sẽ được xử lý theo quy định về xử lý tài sản cầm cố của ngân hàng. |
(Câu trả lời do Công ty chứng khoán VPBank - VPBS cung cấp)